Για «µεγάλη ανησυχία» αναφορικά µε το «το µέλλον του ιστορικού βουνού του Σταυρού στο Ακρωτήρι Χανίων, το οποίο αποτελεί τοπόσηµο στην τουριστική προβολή του Νοµού Χανίων και ολόκληρης της Κρήτης και µέρος της ταυτότητας της περιοχής», κάνει λόγο η Οικολογική Πρωτοβουλία Χανίων.
Σύµφωνα µε πληροφορίες που επικαλείται η Πρωτοβουλία, «µέρος του βουνού στην νοτιοδυτική πλευρά έχει ήδη πωληθεί και υπάρχει σχεδιασµός για τη δηµιουργία ξενοδοχειακών εγκαταστάσεωνανάλογης µορφής όπως άλλα τουριστικά καταλύµατα σε αµφιλεγόµενες για αυτόν τον σκοπό τοποθεσίες του Ακρωτηρίου».
Σε σχετική ανακοίνωση, η Πρωτοβουλία υπενθυµίζει πως «φέτος συµπληρώνονται 60 χρόνια από τη δηµιουργία της βραβευµένης το 1964 µε τρία Όσκαρ ταινία “Ζορµπάς” του Κακογιάννη, η οποία έκανε παγκοσµίως γνωστή την περιοχή του Σταυρού µε το εµβληµατικό βουνό και το γραφικό λιµανάκι».
Σηµειώνει δε, πως «για τους κατοίκους των Χανίων ο Σταυρός αποτελεί ένα δηµοφιλή κοντινό προορισµό, ενώ εκατοντάδες είναι οι τουρίστες που επιστρέφουν κάθε χρόνο στην περιοχή για να απολαύσουν τον µοναδικό συνδυασµό βουνού και θάλασσας και την παρθένα παραλία της Παχιάς Άµµου».
ΕΥΑΙΣΘΗΤΗ ΠΕΡΙΟΧΗ
Όπως εξηγεί η ανακοίνωση, «η περιοχή του Σταυρού έχει χαρακτηριστεί το 1973 ως τοπίο ιδιαίτερου φυσικού κάλλους, το οποίο χρήζει ειδικής κρατικής προστασίας (ΦΕΚ 1242/Β/1973). Τη δεκαετία του 90 η βόρεια και ανατολική περιοχή του Ακρωτηρίου στην οποία βρίσκεται ο Σταυρός είχε προταθεί για ένταξη στο δίκτυοNATURA 2000. Το αίτηµα είχε απορριφτεί χωρίς αιτιολόγηση για λόγους οι οποίοι δεν έγιναν γνωστοί στους πολίτες. Ο ορεινός όγκος της περιοχής του Σταυρού συµπεριλαµβάνεται στο καταφύγιο άγριας ζωής του Ακρωτηρίου συνολικής έκτασης 13.250 στρεµµάτων. Η Οικολογική Πρωτοβουλία Χανίων είχε καταθέσει τον Νοέµβριο του 2022 αίτηµα ώστε να συνταχθεί εκ νέου φάκελος συγκεκριµένα για την περιοχή του Σταυρού και να λάβει ξανά καθεστώς υποψηφίας προς ένταξη περιοχής στο ∆ίκτυο NATURA 2000, χωρίς να λάβει καµία απάντηση έως σήµερα. Στο αίτηµα αυτό είχαµε επίσης ζητήσεινα ανακηρυχθεί το βουνό προστατευόµενο µνηµείο φυσικής και πολιτιστικής κληρονοµιάς και να ληφθούν υπόψη οι αισθητικοί και περιβαλλοντικοί λόγοι, αλλά και ο ρόλος του βουνού ως τοπόσηµο. Καµία απάντηση δεν λάβαµε ούτε σε αυτό το αίτηµα».
Ξεκαθαρίζει δε, πως «και τα δύο αυτά αιτήµατα δεν θέτουν σε κίνδυνο την ύπαρξη του οικισµού του Σταυρού και τις ιδιοκτησίες των κατοίκων και την επιχειρηµατική δραστηριότητα, αλλά σκοπεύουν στην ανάδειξη της οικολογικής αξίας της περιοχής και της διαφύλαξης της για τις επόµενες γενιές».
ΦΥΣΙΚΟΣ ΚΑΙ ΓΕΩΛΟΓΙΚΟΣ ΠΛΟΥΤΟΣ
Στην ανακοίνωση επισηµαίνεται ότι «η λοφώδης περιοχή της οροσειράς είναι πλούσια σε χλωρίδα, πολλά είδη της οποίας είναι ενδηµικά και πολλά εξ αυτών είναι σπάνια και τρωτά. Επίσης υπάρχει µεγάλος αριθµός χερσαίων και θαλάσσιων σπηλαίων µε ενδηµικά είδη ασπόνδυλων, µερικά εκ των οποίων µε παλαιοντολογικό ενδιαφέρον. Στο βυθό της περιοχής βρίσκονται Λιβάδια Ποσειδωνίας (Posidoniaoceanica)που αποτελούν οικότοπο υψηλής προτεραιότητας διατήρησης σε όλη την επικράτεια των Κρατών Μελών της ΕΕ. Στο Σταυρό υπάρχουν εκτεταµένα αµµοθινικά συστήµατα µε το απειλούµενο είδος κρινάκια της θάλασσας (Pancratiummaritimum) και στις παραλίες του Σταυρού και κυρίως στην Παχιά Άµµο γεννά κάθε χρόνο το απειλούµενο είδος θαλασσίων χελωνών CarettaCaretta. Πρόσφατα ανακαλύφτηκε στο Σταυρό ένα από τα λίγα απολιθωµένα δάση που υπάρχουν στη Ελλάδα µε σπάνιου παλαιοντολογικού ενδιαφέροντος απολιθωµένους ριζόλιθους
εντός εκτεταµένων αιολιανιτών στην περιοχή του αρχαίου λατοµείου δίπλα στην Παχιά Άµµο. ∆υστυχώς δεν υπάρχει καµία σήµανση από επίσηµο φορέα τόσο για τη σηµασία των αρχαιολογικών χώρων, των σπηλαίων όσο και για τη σηµαντική βιοποικιλότητα της περιοχής».
ΤΑ ∆Ε∆ΟΜΕΝΑ ΚΑΙ Η ΑΝΗΣΥΧΙΑ
Όπως εξηγεί η Οικολογική Πρωτοβουλία, «το βουνό προς το παρόν προστατεύεται ως έκταση καταφυγίου άγριας ζωής από την ένταξη σε πολεοδοµικό ή ρυµοτοµικό σχεδιασµό και η δηµιουργία τουριστικών εγκαταστάσεων. Ωστόσο υπάρχουν πληροφορίες ότι οι πιέσεις είναι πολύ ισχυρές ώστε να χτιστεί το µέρος του βουνού που έχει ήδη πωληθεί».
Στην ίδια ανακοίνωση, σηµειώνεται πως «τα ερωτήµατα που τίθενται είναι σοβαρά και χρήζουν άµεσης απάντησης από τους αρµόδιους φορείς:
-Έχει εξετασθεί διεξοδικά το αίτηµα που καταθέσαµε το 2022 για ένταξη της περιοχής στο δίκτυο Natura και για ποιο λόγο δεν λάβαµε καµία απάντηση; Η απάντηση εκκρεµεί και είναι πλέον εκπρόθεσµη.
– Θα δοθεί οικοδοµική άδεια για κατασκευή ξενοδοχειακού συγκροτήµατος στη βραχώδης δασική έκταση του βουνού και τόσο κοντά σε σηµαντικούς αρχαιολογικούς χώρους όπως το σπήλαιο Λερά;
– Ποια είναι η θέση της ∆ηµοτικής Αρχής, της Περιφέρειας και των τοπικών βουλευτών; Θα επιτρέψουν να χτιστεί ξενοδοχείο σε ένα τόσο σηµαντικό φυσικό τοπίο και τουριστικό προορισµό παγκόσµιας εµβέλειας αλλοιώνοντας για πάντα αυτήν την περιοχή εξαιρετικού φυσικού κάλλους, την πολιτιστική µας κληρονοµιά και την ταυτότητα τα περιοχής; Θα στηρίξουν την πρόταση µας για να κηρυχτείτο βουνό προστατευόµενο τοπίο, µνηµείο φυσικής και πολιτιστικής κληρονοµιάς και να ληφθούν υπόψη οι αισθητικοί και περιβαλλοντικοί λόγοι, αλλά και ο ρόλος του βουνού ως τοπόσηµο; »