Η τραχιά μορφολογία της Κρήτης είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την ύπαρξη πολυάριθμων σπηλαίων. Η σημερινή λατρευτική παράδοση στις σπηλιές της Κρήτης, με την ύπαρξη δεκάδων σπηλαιωδών ναών, αποτελεί μετεξέλιξη της λατρείας των θεών της κάθε εποχής.
Η σπηλαιολογική και οικολογική σημασία πολλών σπηλαίων είναι τεράστια. Εκτός από τα επισκέψιμα σπήλαια με θρησκευτική ή ιστορική αξία, η Κρήτη διαθέτει περισσότερα από 4.500 χαρτογραφημένα σπήλαια – σπηλαιοβάραθρα, στη διάθεση κάθε έμπειρου σπηλαιολόγου να απολαύσει το πλούσιο διάκοσμό τους και τη μοναδική τους πανίδα.
Σπήλαιο Ελεφάντων
Στην περιοχή Δρέπανο του Ακρωτηρίου στο νομό Χανίων και έξω από τον κόλπο της Σούδας, βρίσκεται το υποθαλάσσιο σπήλαιο των Ελεφάντων. Το σπήλαιο ανακαλύφθηκε μόλις το 1999 από ένα ψαροτουφεκά. Αμέσως, η Εφορεία Παλαιοανθρωπολογίας και Σπηλαιολογίας, οργάνωσε την πρώτη αποστολή εξερεύνησης του σπηλαίου στις 31 Μαρτίου 2000. Τα ευρήματα ήταν φανταστικά, καθώς εκτός από την εκπληκτική ομορφιά του σπηλαίου, βρέθηκαν σε αυτό οστά ελεφάντων.
Σπήλαιο Σκοτεινού
Το σπήλαιο της Αγίας Παρασκευής βρίσκεται βορειοδυτικά του χωριού Σκοτεινό και η είσοδός του οποίου βρίσκεται σε υψόμετρο 225μ. Στο σπήλαιο αυτό λατρευόταν η θεά Άρτεμις με την επωνυμία Βριτομάρτις.
Σπήλαιο Αγίας Σοφίας
Το σπήλαιο της Αγίας Σοφίας βρίσκεται 47km νοτιοδυτικά της πόλης των Χανίων, στα δυτικά τοιχώματα των φαραγγιού των Τοπολίων. Πολύ κοντά στο σπήλαιο περνάει ο κύριος δρόμος για το Ελαφονήσι. Αριστερά από την είσοδο του σπηλαίου βρίσκεται το ομώνυμο εκκλησάκι. Η είσοδος του σπηλαίου έχει άνοιγμα 25m, ενώ το ύψος του φτάνει τα 20m. Στο σπήλαιο υπάρχουν δύο αίθουσες με διαφορετικό υψόμετρο, η επιφάνεια των οποίων είναι γεμάτη σταλακτίτες.
Σπήλαιο Αγίου Ιωάννη, Καθολικό
Το σπήλαιο του Αγίου Ιωάννη του Ερημίτη ή του Ξένου βρίσκεται κοντά στο φαράγγι Αυλάκι, Ακρωτηρίου Χανίων, μόλις μερικές εκατοντάδες μέτρα μακρύτερα από την Αρκουδοσπηλιά, στην ερειπωμένη Μονή Καθολικού και κοντά στη Μονή Γουβερνέτου. Ομοίως με την Αρκουδοσπηλιά, είναι και αυτό παλαιά κοίτη ποταμού με συνολικό μήκος περίπου 135μ. σε μορφή οριζόντιας γαλαρίας. Έχει πλούσιο διάκοσμο σε πολλά σημεία με μεγάλους σταλακτίτες και σταλαγμίτες.
Αρκουδόσπηλιος
Ο Αρκουδόσπηλιος ή το Σπήλαιο της Παναγίας της Αρκουδιώτισσας βρίσκεται στο Ακρωτήρι Χανίων, 2km βόρεια της μονής Γουβερνέτου, μέσα στο φαράγγι Αυλάκι που συνδέει τη μονή με την Μονή Καθολικού. Η σπηλιά είναι γνωστή για τον βράχο σε σχήμα αρκούδας, που έκανε στην αρχαιότητα το σπήλαιο λατρευτικό χώρο της Άρτεμης.
Σπήλαιο Κουρνά
Το σπήλαιο του Κουρνά βρίσκεται στη θέση Κερατιδέ, δυτικά του χωριού Κουρνάς, και είναι από τα πιο όμορφα σπήλαιο των Χανίων. Η κάθοδος στον κυρίως χώρο είναι λίγο δύσκολη, αλλά ο πλούσιος σπηλαιοδιάκοσμος με τις όμορφες αποχρώσεις και συνθέσεις θα σας αποζημιώσει.
cretanbeaches.com