Ο Αμάνθιο Ορτέγα, δισεκατομμυριούχος χάρη στην αυτοκρατορία που δημιούργησε την Inditex και την φίρμα σύμβολο Zara, παραδίδει την ερχόμενη Τρίτη τα ηνία της επιχείρησης στον διάδοχό του σημερινό γενικό διευθυντή του ομίλου.
Γιος σιδηροδρομικού, ο Αμάνθιο Ορτέγα είναι σήμερα ο πλουσιότερος άνθρωπος της Ισπανίας και έβδομος στον κόσμο, σύμφωνα με τη λίστα του περιοδικού Forbes, με περιουσία που εκτιμάται στα 22 δισεκατομμύρια ευρώ.
Η ταπεινή του καταγωγή τον ανάγκασε να εγκαταλείψει το σχολείο στα 13 του χρόνια για να εργασθεί ως πωλητής σε κατάστημα πουκαμίσων στη Λα Κορούνια. Τέσσερα χρόνια αργότερα, δημιουργούσε ήδη την πρώτη του επιχείρηση, αρχικά ως χονδρέμπορος.
Ανοίγει το πρώτο κατάστημα Zara το 1975 στη Λα Κορούνια. Θα ακολουθήσουν σύντομα το δεύτερο, το τρίτο…μέχρι να περάσει τα σύνορα. Ακολουθεί η Πορτογαλία, το 1988, οι Ηνωμένες Πολιτείες, το 1989, η Γαλλία, το 1990…
Η επιχειρηματική του δραστηριότητα προκαλεί το έντονο ενδιαφέρον των μέσων ενημέρωσης, που προσπαθούν να τον συναντήσουν, μάταια. Ο Αμάνθιο Ορτέγα δύο φορές παντρεμένος και πατέρας τριών παιδιών, δεν δίνει συνεντεύξεις και δεν δέχεται να ποζάρει για φωτογράφηση παρά μόνο με την ευκαιρία της εισόδου του ομίλου του στο χρηματιστήριο το 2001.
«Θέλω οι μόνοι που μπορούν να με αναγνωρίσουν στο δρόμο να είναι η οικογένειά μου, οι φίλοι μου και οι άνθρωποι που δουλεύω μαζί τους», δήλωσε στη μοναδική δημοσιογράφο που κατόρθωσε να τον προσεγγίσει και να γράψει τη βιογραφία του, την Κοβαντόνγκα Ο΄Σι.
Σε διάστημα 40 ετών η φίρμα Zara έγινε το σύμβολο μίας αυτοκρατορίας μόδας χαμηλού κόστους, της Inditex (Industria de diseno textil), η οποία περιλαμβάνει επίσης τις φίρμες Massimo Dutti, Oysho, Bershka, Pull and Bear, Stradivarius, Zara Home, Tempe και Uterqüe
Ο όμιλος, που δεν κάνει ποτέ διαφήμιση και διέσχισε την παγκόσμια οικονομική κρίση αλώβητος, είδε τα κέρδη του να αυξάνονται κατά 30% το 2010, στο 1,7 δισεκατομμύρια ευρώ. Διαθέτει πλέον περισσότερα από 5.000 καταστήματα σε 78 χώρες. Οι πιο πρόσφατες κατακτήσεις του είναι η Ινδία και η Αυστραλία.
Οι λόγοι της επιτυχίας; Η αστραπιαία ταχύτητα που εξουδετέρωσε τους ανταγωνιστές του: το 40% των στοκ ανανεώνεται κάθε εβδομάδα, οι αφίξεις των νέων προϊόντων σε όλα τα καταστήματα γίνεται ανά τριήμερο. Η κολεξιόν 2010 περιλάμβανε περισσότερα από 30.000 μοντέλα, κάθε ένα σε μικρό αριθμό για να δημιουργείται έλλειψη.
Ο Αμάνθιο έχει ένα μικρό μυστικό: προμήθεια από κοντινές πηγές, από την Ευρώπη και το Μαρόκο κατά 50%, για να εξοικονομείται το κόστος της μεταφοράς και να εξασφαλίζεται ευελιξία.
«Το επιχειρηματικό μοντέλο είναι τόσο καινοτόμο που μελετήθηκε στο Χάρβαρντ και ορισμένοι ανταγωνιστές το μιμούνται», γράφει στη βιογραφία του Αμάνθιο Ορτέγα η Κοβαντόνγκα Ο΄Σι.
Μία εφήμερη μόδα που έχει τους επικριτές της, καθώς η φίρμα έχει κατηγορηθεί ότι κοπιάρει τους μεγάλους δημιουργούς: «Στην αρχή, υπήρχαν κομμάτια που έμοιαζαν πολύ, για παράδειγμα με κομμάτια της Chanel», υπενθυμίζει η βιογράφος, αλλά σήμερα η Inditex απασχολεί 600 στυλίστες”.
Άλλο σημείο τριβής, οι συνθήκες εργασίας του προσωπικού. Στις αρχές Ιουλίου μέρος των Ισπανών υπαλλήλων του ομίλου διαδήλωσαν καταγγέλλοντας το ύψος των μισθών και την εργασιακή ανασφάλεια, καθώς το 80% βρίσκεται σε καθεστώς μερικής απασχόλησης και πολύ χαμηλούς μισθούς.
Τον Τρίτη ο Αμάνθιο Ορτέγα δεν θα είναι παρών στη σύσκεψη των μετόχων που θα επικυρώσει την αποχώρησή του. Ωστόσο, ο άνθρωπος που γευματίζει συστηματικά στην καντίνα του προσωπικού, δεν βγαίνει στη σύνταξη. Παραμένει κύριος μέτοχος της Inditex με το 59,3% των μετοχών.
Ο διάδοχός του, ο Πάμπλο Ισλα, σημερινός γενικός διευθυντής του ομίλου, έχει ένα τελείως διαφορετικό προφίλ: δικηγόρος, δεν είναι άνθρωπος του κόσμου των επιχειρήσεων και έχει χρηματίσει γενικός γραμματέας τη Banco Popular συν-προεδρεύων της Atladis. ‘Ομως, «τρέφει θαυμασμό για τον μέντορά του», γράφει η συγγραφέας της βιογραφίας του Αμάνθιο Ορτέγα.
