Η τεστοστερόνη μας κάνει να υπερεκτιμούμε τις απόψεις μας εις βάρος των απόψεων των τρίτων, σύμφωνα με έρευνα του Wellcome Trust Centre for Neuroimaging του πανεπιστημίου του Λονδίνου UCL.
Τα ευρήματα της έρευνας ενδέχεται να επηρεάσουν τον τρόπο, με τον οποίο οι συλλογικές αποφάσεις επηρεάζονται από ανθρώπους με έντονη προσωπικότητα.
Η επίλυση προβλημάτων σε ομάδες μπορεί να παρέχει οφέλη σε σχέση με τις ατομικές αποφάσεις, καθώς έτσι μοιραζόμαστε τις πληροφορίες και τις γνώσεις μας.
Ωστόσο, υπάρχει μια λεπτή διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στη συνεργασία και στην εγωκεντρική συμπεριφορά: παρότι οι ομάδες μπορεί να ωφελούνται από τη συλλογική γνώση, η πολύ στενή συνεργασία μπορεί να οδηγήσει σε μια επιπόλαιη συλλογική σκέψη καταλήγοντας σε αποφάσεις που είναι αρνητικές για όλους.
Οι προσπάθειες κατανόησης των βιολογικών μηχανισμών που κρύβονται πίσω από τη διαδικασία λήψεως συλλογικών αποφάσεων τείνουν να επικεντρώνονται στους παράγοντες που προωθούν τη συνεργασία και οι έρευνες έχουν αποδείξει ότι σε όσες γυναίκες αυξάνεται η ορμόνη οξυτοκίνη συνήθως είναι πιο συνεργάσιμες.
Τώρα μια νέα έρευνα, η οποία δημοσιεύεται σήμερα στην ιατρική επιθεώρηση ‘Proceedings of the Royal Society B’, αποφαίνεται ότι η ορμόνη τεστοστερόνη έχει το αντίθετο αποτέλεσμα, δηλαδή κάνει τους ανθρώπους να είναι λιγότερο συνεργάσιμοι και περισσότερο εγωκεντρικοί.
Ο δρ Νικ Ράιτ και οι συνεργάτες του στο Wellcome Trust Centre for Neuroimaging του UCL πραγματοποίησαν μια σειρά πειραμάτων χρησιμοποιώντας 17 ζευγάρια εθελοντριών που δεν είχαν μέχρι τότε συναντηθεί. Το πείραμα πραγματοποιήθηκε σε δύο ημέρες, με διαφορά μιας εβδομάδας. Την μια ημέρα και οι δύο εθελόντριες στο κάθε ζευγάρι έλαβαν συμπλήρωμα τεστοστερόνης, ενώ τη δεύτερη μέρα ψευδοφάρμακο (placebo).
Στη διάρκεια του πειράματος και οι δύο γυναίκες έπρεπε να παρατηρήσουν ορισμένες εικόνες και να εκφράσουν την ατομική τους επιλογή.
Αν συμφωνούσαν οι ατομικές τους επιλογές, καλούνταν να προχωρήσουν στην επόμενη δοκιμή. Αν δεν συμφωνούσαν, καλούνταν να συνεργαστούν και να συζητήσουν με την άλλη εθελόντρια της ομάδας τους και να αποφασίσουν από κοινού.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν, ως αναμένετο, ότι η συνεργασία επέτρεπε στην ομάδα να έχει πολύ καλύτερες επιδόσεις σε σχέση με τις ατομικές όταν οι εθελόντριες είχαν λάβει μόνο ψευδοφάρμακο.
Αλλά, όταν είχαν λάβει συμπλήρωμα τεστοστερόνης, το όφελος της συνεργασίας μειωνόταν δραματικά. Συγκεκριμένα, τα υψηλά επίπεδα τεστοστερόνης σχετίζονταν με τις εθελόντριες που συμπεριφέρονταν εγωκεντρικά και αποφάσιζαν υπέρ της δικής τους επιλογής αντί της συνεργάτιδός τους στην ομάδα.
“Όταν λαμβάνουμε αποφάσεις μέσα σε μια ομάδα, περνάμε μια πολύ λεπτή διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στη συνεργασία και την εγωκεντρικότητα: υπερβολική συνεργασία και ενδεχομένως να μην περάσει ποτέ το δικό μας, αλλά αν είμαστε υπερβολικά εγωκεντρικοί είναι πιθανόν να αγνοήσουμε ανθρώπους που έχουν βαθιά γνώση και διορατικότητα”, εξηγεί ο δρ. Ράιτ.
Και προσθέτει: “Η συμπεριφορά μας φαίνεται ότι προσδιορίζεται από τις ορμόνες μας–ήδη γνωρίζουμε ότι η οξυτοκίνη μπορεί να μας κάνει πιο συνεργάσιμους, αλλά αν αυτή ήταν η μοναδική ορμόνη που επιδρά στην λήψη των αποφάσεων μας εντός ομάδας, αυτό θα έκανε τις αποφάσεις μας ασύμμετρες. Έχουμε αποδείξει ότι η τεστοστερόνη επηρεάζει τις αποφάσεις μας κάνοντάς μας πιο εγωκεντρικούς. Τις περισσότερες φορές, αυτό μας κάνει να αναζητούμε την καλύτερη λύση σε ένα πρόβλημα, αλλά κάποιες φορές η υπερβολική τεστοστερόνη μπορεί να μας τυφλώσει απέναντι στις απόψεις άλλων ανθρώπων. Αυτό μπορεί να είναι πολύ σημαντικό όταν έχουμε να κάνουμε με ένα ισχυρό πρόσωπο που προσπαθεί να περάσει την άποψή του, για παράδειγμα, στους ενόρκους”.
Η τεστοστερόνη εμπλέκεται σε πολλές κοινωνικές συμπεριφορές. Για παράδειγμα, στους χιμπατζήδες, τα επίπεδα της τεστοστερόνης αυξάνονται πριν από έναν καυγά.
Στις κρατούμενες φυλακών οι έρευνες έχουν διαπιστώσει ότι τα υψηλότερα επίπεδα τεστοστερόνης συνδέονται με την έντονα αντικοινωνική συμπεριφορά και με αυξημένη επιθετικότητα.
