Μια έρευνα καρδιολόγων της 1ης Καρδιολογικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του πανεπιστημίου Αθηνών, η οποία πραγματοποιήθηκε στο νησί της Ικαρίας, δείχνει ότι η με μέτρο κατανάλωση καφέ (ένα έως δύο φλιτζάνια την ημέρα) από ηλικιωμένα άτομα, τα οποία πάσχουν από υπέρταση, μπορεί να επιφέρει βελτιώσεις στην κατάσταση των αρτηριών τους, όσον αφορά στην ικανότητα των τελευταίων να διαστέλλονται και να έχουν ελαστικότητα, πράγμα που απομακρύνει την πιθανότητα αρτηριοσκλήρυνσης και καρδιοπάθειας.
Η έρευνα συντονίστηκε από τη δρα Χριστίνα Χρυσοχόου και την εποπτεία είχε ο διευθυντής της κλινικής, καθηγητής καρδιολογίας και πρόεδρος της Ιατρικής Σχολής Αθηνών Χριστόδουλος Στεφανάδης. Η μελέτη, που δημοσιοποιήθηκε στο πλαίσιο του ετήσιου συνεδρίου της Ευρωπαϊκής Εταιρίας Καρδιολογίας στη Στοκχόλμη, πραγματοποιήθηκε στο διάστημα Ιουνίου – Οκτωβρίου 2009, σε μια ομάδα 343 ανδρών και 330 γυναικών ηλικίας 65 – 100 ετών, όλων κατοίκων της Ικαρίας. Το νησί επιλέχθηκε λόγω του μεγάλου προσδόκιμου ζωής του πληθυσμού του, καθώς οι κάτοικοι άνω των 90 ετών ξεπερνούν σε αριθμό τον μέσο όρο.
Η ικανότητα διαστολής αποτελεί μέτρο για την ελαστικότητα των αρτηριών και, όταν είναι μικρή, αποτελεί δείκτη αρτηριοσκλήρυνσης και πιθανών καρδιοαγγειακών επεισοδίων στο μέλλον. Επειδή η υπέρταση προκαλεί αύξηση του “φορτίου” του αίματος που διέρχεται από την καρδιά, προκαλεί μεταβολές στα αιμοφόρα αγγεία και νευρο-ορμονικές επιδράσεις που καταλήγουν σε αύξηση της ακαμψίας των αγγείων και σε μειωμένη ελαστικότητα των αρτηριών.
Οι Έλληνες ερευνητές μελέτησαν, ιδιαίτερα, την επίπτωση του καφέ στην καρδιολογική υγεία των κατοίκων, με δεδομένο αφενός ότι η κατανάλωσή του είναι συχνή στον ελληνικό πληθυσμό και, αφετέρου, ότι μέχρι τώρα στη διεθνή επιστημονική βιβλιογραφία έχουν εμφανιστεί αντικρουόμενες διαπιστώσεις σχετικά με την επίπτωσή του στην καρδιοαγγειακή υγεία.
Οι επιστήμονες μελέτησαν, ιδιαίτερα, την επίπτωση της καθημερινής κατανάλωσης καφέ σε 235 κατοίκους της Ικαρίας οι οποίοι είχαν υπέρταση, σε συνδυασμό με τις λοιπές διατροφικές συνήθειές τους. Έτσι, κατέληξαν με βεβαιότητα στη διαπίστωση ότι η με μέτρο κατανάλωση καφέ έχει επωφελή επίδραση στην κατάσταση των αρτηριών. Η ευεργετική αυτή επίδραση αποδίδεται από τους ερευνητές στις χημικές ουσίες πολυφαινόλες που περιέχονται στον καφέ, ειδικά στον ελληνικό παραδοσιακό καφέ, που περιέχει υψηλής ποσότητας διτερπένια.
Εξάλλου, το καφεϊκό οξύ φαίνεται να βελτιώνει την αγγειακή λειτουργία μειώνοντας την οξείδωση. Επιπλέον, άλλες θρεπτικές ουσίες σε μικρές ποσότητες, που επίσης περιέχονται στον καφέ, όπως τα φλαβονοειδή, το μαγνήσιο, το κάλιο, η βιταμίνη Ε κ.α., συνεισφέρουν στην επωφελή δράση του καφέ, κυρίως χάρη στις αντιοξειδωτικές ιδιότητές τους.
Σύμφωνα με τη δρα Χρυσοχόου, η έρευνα έδειξε, επίσης, ότι η μέτρια κατανάλωση καφέ, εκτός από την ωφέλεια για τις αρτηρίες των υπερτασικών, οδηγεί σε μειωμένες καρδιοαγγειακές παθήσεις, σε μικρότερη εμφάνιση διαβήτη και υπερλιπιδαιμίας, χαμηλότερο δείκτη σωματικής μάζας, καλύτερη νεφρική λειτουργία κ.α. Υπογράμμισε, όμως, ότι δεν υπάρχουν ενδείξεις πως η αύξηση της κατανάλωσης καφέ σε τρία έως πέντε φλιτζάνια ημερησίως θα επιφέρει οποιαδήποτε περαιτέρω βελτίωση στην ελαστικότητα των αρτηριών.
