Ο Χανιώτης φυσικοθεραπευτής και οστεοπαθητικός Γιάννης Γουβεράκης μας αναλύει τα πάντα γύρω από την γνωστή μέθοδο γυμναστικής Pilates και μας λύνει όλες τις απορίες μας.
Λίγα λόγια για τον Γιάννη Γουβεράκη
Ο Γιάννης Γουβεράκης είναι φυσικοθεραπευτής και οστεοπαθητικός με Μάστερ από το Πανεπιστήμιο της Νοτίου Αυστραλίας στην μυοσκελετική και αθλητική φυσικοθεραπεία.
Επίσης είναι γνώστης ποικίλων θεραπευτικών μεθόδων έπειτα από συνεχείς μετεκπαιδεύσεις, καθώς επίσης είναι διπλωματούχος και της BASI Pilates.
Στον χώρο που έχει δημιουργήσει στα Χανιά, το Natural Health Aid, παρέχονται υπηρεσίες φυσικοθεραπείας, οστεοπαθητικής, σωματοσυναισθηματικής απελευθέρωσης καθώς επίσης και μαθήματα Pilates.
[biginfobox textcolor=”#ffffff” title=”Natural Health Aid – Οστεοπαθητική – Φυσικοθεραπεία – Pilates, Χανιά” href=”https://www.aera.gr/item/natural-health-aid-chania/” button_title=”Διαβάσετε περισσότερα… “]Το Natural Health Aid είναι ένας χώρος, στον οποίο όπως δηλώνει και το όνομά του, εφαρμόζονται φυσικές θεραπευτικές μέθοδοι που στόχο έχουν να βοηθήσουν εξατομικευμένα τον οποιοδήποτε να βελτιώσει το επίπεδο της υγείας του.[/biginfobox]
Ποιοι είναι οι λόγοι που έχουν κάνει το Pilates τόσο διάσημο στις μέρες μας;
Το Pilates είναι ένα σύστημα άσκησης το οποίο αρχικά βάζει τον ασκούμενο στην διαδικασία να αισθανθεί με κάθε λεπτομέρεια το σώμα του και το τι συμβαίνει σε αυτό, να αποκτήσει δηλαδή ενσυναίσθηση σχετικά με το σώμα του και πως αυτό λειτουργεί και στην συνέχεια να αποκτήσει έλεγχο πάνω σε αυτό!
Αυτό είναι το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό που κάνει το Pilates να ξεχωρίζει ανάμεσα στα υπόλοιπα συστήματα άσκησης και γι’ αυτόν τον λόγο αποτελεί βασική επιλογή από πολλούς φυσικοθεραπευτές παγκοσμίως ως μέθοδος αποκατάστασης διαφόρων μυοσκελετικών προβλημάτων.
Έτσι δικαιολογείται και η αρχική του ονομασία, “Contrology”, με την οποία ο Joseph Pilates είχε ονομάσει αρχικά αυτήν την ξεχωριστή μέθοδο άσκησης την οποία είχε εμπνευστεί και επίσης είχε πιστέψει τόσο πολύ, εφόσον και τον ίδιο τον βοήθησε πάρα πολύ στα διάφορα προβλήματα υγείας που βίωνε από παιδί κιόλας, όπως ήταν το άσθμα, η ραχίτιδα και διάφοροι ρευματισμοί!
Η ενσυναίσθηση και ο έλεγχος πάνω στο σώμα είναι αυτά που θα βοηθήσουν κάποιον ο οποίος υποφέρει από οσφυαλγία για παράδειγμα, όχι η ενδυνάμωση των μυών του;
Έτσι ακριβώς! Αυτό βέβαια δεν ισχύει για όλες τις περιπτώσεις οσφυαλγίας.
Υπάρχουν πολλές περιπτώσεις που κάποιος ιστός του σώματος έχει μειώσει, έχει «μπλοκάρει» την κίνηση σε κάποιο επίπεδο της σπονδυλικής στήλης για παράδειγμα, και αυτός θα πρέπει να απελευθερωθεί, για να αποκατασταθεί η ομαλή κίνηση και να υποχωρήσει ο πόνος.
Αυτό όμως που συχνά ακούγεται, ότι όταν πονάει η μέση κάποιου θα πρέπει να κάνει κοιλιακούς και ραχιαίους για να δυναμώσει και έτσι θα αποκατασταθεί είναι ένας αστικός μύθος ο οποίος μάλιστα πολλές φορές κάνει χειρότερα τα πράγματα.
Όταν καταλήξουμε ότι χρειάζονται να γίνουν ασκήσεις για την αποκατάσταση κάποιου ο οποίος πάσχει από οσφυαλγία ή από κάποιο άλλο σύνδρομο, τότε αυτές θα πρέπει να είναι συγκεκριμένες, να έχουν σωστή εστίαση και, πολύ βασικά, σωστή τεχνική.
Αυτό είναι που θα κάνει την διαφορά και όχι οι πολλές επαναλήψεις ή η άρση πολλών κιλών. Δεν είναι η δύναμη που λείπει αλλά ο συντονισμός και η ισορροπία στο σώμα.
Άλλωστε θα πρέπει να πούμε ξεκάθαρα ότι το υγιές σώμα δεν είναι το πολύ δυνατό σώμα.
Έχω δει παιδιά στην εφηβεία τους, με πολύ γυμνασμένο σώμα, αθλητές με μεγάλες διακρίσεις, να υποφέρουν έντονα από πόνο στην μέση τους και να έχουν φτάσει μέχρι και στο σημείο να έχουν κάποια παθολογία στην σπονδυλική τους στήλη, όπως είναι για παράδειγμα η κήλη του μεσοσπονδύλιου δίσκου.
Το ζητούμενο λοιπόν είναι η ανάκτηση της ισορροπίας. Σε σωματικό επίπεδο, υγιές σώμα είναι αυτό που έχει ισορροπία ανάμεσα σε δύναμη και ευλυγισία, και επίσης αυτά τα συνοδεύει και ο καλός έλεγχος! Έλεγχος της κίνησης του σώματος.
Τι ακριβώς εννοείτε όταν μιλάτε για έλεγχο της κίνησης του σώματος;
Θα απαντήσω μέσα από ένα παράδειγμα για να γίνει πιο κατανοητό.
Ας υποθέσουμε ότι έχουμε κάποιον που πονάει στην μέση του ή στην πλάτη του.
Δεν έχει συνειδητοποιήσει όμως ότι υπάρχει ένα τμήμα της σπονδυλικής του στήλης το οποίο παραμένει ακίνητο όταν εκείνος κινεί την υπόλοιπη σπονδυλική του στήλη.
Πολύ απλά αυτό το ονομάζουμε «μπλοκαρισμένο». Μπορεί να συμβεί και το αντίθετο.
Τοποθετώντας τον άνθρωπο αυτό σε μία στάση και ζητώντας του να εκτελέσει μία άσκηση του Pilates με ακρίβεια διαπιστώνεται ότι δεν μπορεί να το κάνει, δεν έχει τον έλεγχο του σώματος του, έχει καταλάβει τι πρέπει να κάνει, γενικά έχει δύναμη, αυτό που του ζητάς του φαίνεται απλό, όμως δεν έχει τον έλεγχο και τον συντονισμό της κίνησης για να το κάνει.
Για αυτόν τον λόγο θα πρέπει το Pilates να εφαρμόζεται με σωστή επίβλεψη.
Δεν γίνεται να κάνει κάποιος Pilates μαζί με άλλα είκοσι άτομα. Έτσι έχει χαθεί όλη η ουσία του Pilates.
Η σωστή τεχνική είναι που το κάνει να ξεχωρίζει και επίσης που το κάνει ωφέλιμο για κάποιον.
Ειδάλλως, όχι απλά μπορεί να μην είναι ωφέλιμο αλλά μπορεί να είναι και επικίνδυνο για κάποιον.
Δηλαδή το Pilates δεν είναι μία μέθοδος από συγκεκριμένες ασκήσεις;
Φυσικά υπάρχει ένα συγκεκριμένο ασκησιολόγιο το οποίο δίδαξε ο ιδρυτής της μεθόδου αυτής, ο Joseph Pilates.
Δεν είναι όμως οι ασκήσεις που κάνουν τη μέθοδο αυτή ξεχωριστή και ωφέλιμη για κάποιον αλλά ο τρόπος που αυτές γίνονται.
Ουσιαστικά το Pilates είναι φιλοσοφία. Και αυτό είναι πολύ σημαντικό να το καταλάβει κάποιος.
Στις ημέρες μας υπάρχουν παγκοσμίως διάφορα συστήματα Pilates, είναι δηλαδή διάφοροι δάσκαλοι Pilates που εκπαιδεύτηκαν αρχικά σε αυτό το σύστημα, έκαναν κάποιες τροποποιήσεις, πρόσθεσαν και αφαίρεσαν ασκήσεις από το αρχικό ασκησιολόγιο και δημιούργησαν ένα παρακλάδι του Pilates.
Όλα αυτά τα παρακλάδια έχουν ένα κοινό σημείο, και αυτό είναι η βασική φιλοσοφία του Pilates, η οποία είναι ο έλεγχος του σώματος και της κίνησης αυτού.
Άρα το Pilates στο Natural Health Aid το εφαρμόζετε για την αποκατάσταση των ασθενών σας;
Όχι μόνο στην αποκατάσταση, το εφαρμόζουμε και σε όλους αυτούς οι οποίοι δεν έχουν κάποιο πρόβλημα, δεν έχουν έρθει για αποκατάσταση, έχουν έρθει απλά γιατί θέλουν να γυμναστούν με ασφαλή τρόπο.
Μέσα σε ομαδικά τμήματα στα οποία ο μέγιστος αριθμός των ατόμων είναι τα τέσσερα, υπάρχει η δυνατότητα το μάθημα που προσφέρεται να βασίζεται στις ανάγκες που έχουν αυτά τα άτομα.
Να μην είναι δηλαδή πολύ δύσκολο για κάποιον, πράγμα το οποίο το κάνει φυσικά επικίνδυνο, ή αντιθέτως πολύ εύκολο για κάποιους άλλους, το οποίο το κάνει βαρετό και ανεπαρκές.
Γι’ αυτό το λόγο, βασική μας μέριμνα είναι τα άτομα τα οποία εισχωρούν σε κάποιο τμήμα να έχουν παρόμοιες ανάγκες.
Αποτελεί το Pilates έναν αποτελεσματικό τρόπο άσκησης εξίσου για τους άνδρες και τις γυναίκες;
Φυσικά! Όταν η τεχνική είναι σωστή οι ασκήσεις γίνονται αρκετά δύσκολες και προκλητικές και για τους άνδρες, ακόμα και για αυτούς που έχουν ιδιαίτερη μυϊκή ανάπτυξη.
Είναι αρκετά συχνό το φαινόμενο, στους αρχάριους άνδρες οι οποίοι μπορεί να είναι και αρκετά μυώδης, να αρχίσει να τρέμει το σώμα τους πολύ σύντομα κατά την διάρκεια των ασκήσεων.
Αυτό είναι ένα δείγμα αδυναμίας! Επίσης, στον εξοπλισμό του Natural Health aid έχουμε επιλέξει να υπάρχουν reformer με ενσωματωμένο tower τα οποία λόγω των διαφόρων ελατηρίων που διαθέτουν παρέχουν την δυνατότητα για μεγάλη αυξομείωση της αντίστασης κατά την διάρκεια της κάθε άσκησης.
Το reformer αποτελεί το πιο διαδεδομένο και ταυτόχρονα πολυλειτουργικό μηχάνημα που εφηύρε ο Pilates, ειδικά όταν συνδυαστεί με το tower.
Μπορεί κανείς απλά και μόνο με αυτό το μηχάνημα να γυμνάσει κυριολεκτικά όλο του το σώμα, με πάρα πολλούς τρόπους και παραλλαγές ασκήσεων, χωρίς να αισθανθεί ότι του λείπει κάτι.
Υπάρχουν πολλά άτομα που μου ζητάνε να ασκούνται αποκλειστικά και μόνο σε αυτό το μηχάνημα.
Άρα κάνοντας κάποιος Pilates μπορεί να καλύψει όλες του τις ανάγκες για άσκηση;
Οι δυνατότητες που προσφέρει το Pilates σε κάποιον είναι πολλές.
Εμείς στο Natural Health Aid προτείνουμε να συνδυάζεται η άσκηση στο Pilates με αερόβια άσκηση.
Αυτή μπορεί να γίνει είτε κατά την διάρκεια του μαθήματος είτε ξεχωριστά, σε κάποιο άλλο δωμάτιο με τον ειδικό εξοπλισμό.
Επίσης υπάρχουν φορές στις οποίες κρίνουμε ότι χρειάζεται να δώσουμε ιδιαίτερη έμφαση σε ασκήσεις αύξησης της κινητικότητας της σπονδυλικής στήλης για παράδειγμα ή σε κάτι άλλο και γι’ αυτό μπορεί να ενσωματώσουμε στο μάθημα και ασκήσεις από άλλες μεθόδους οι οποίες κρίνουμε ότι θα είναι πιο αποτελεσματικές στην συγκεκριμένη περίπτωση.
Για εμάς το σημαντικό είναι να παρέχουμε ένα ενδιαφέρον μάθημα στους ασκούμενους το οποίο θα καλύπτει όλες τους τις ανάγκες με τον καλύτερο τρόπο, και γι’ αυτόν τον σκοπό επιστρατεύουμε διάφορα μέσα!
Ως οστεοπαθητικός υποθέτω ότι θα δίνετε ιδιαίτερη έμφαση στις ασκήσεις που αφορούν την σπονδυλική στήλη.
Ναι, αυτό είναι αλήθεια. Και μάλιστα επειδή όπως είπαμε δεν είναι τυχαίο ούτε το γεγονός ότι το Pilates έχει αποκτήσει παγκοσμίως τόσο μεγάλη δημοτικότητα ούτε το ότι το έχουμε επιλέξει σαν μέθοδο άσκησης στο Natural Health aid.
Θα αναφέρω αυτό το οποίο έλεγε χαρακτηριστικά ο ίδιος ο Pilates: «αν η σπονδυλική σου στήλη είναι αλύγιστα δύσκαμπτη στα τριάντα σου, τότε είσαι γέρος. Αν είναι απολύτως εύκαμπτη στα εξήντα σου, τότε είσαι νέος»!
Πολλές φορές λέω ότι η άσκηση είναι τόσο σημαντική στην ζωή μας όσο είναι και το φαγητό μας.
Δεν γίνεται να είμαστε καλά αν δεν φάμε αρκετό φαγητό ή αν φάμε κακής ποιότητας φαγητό. Το ίδιο ακριβώς ισχύει και για την άσκηση!
Ισχύει ότι το Pilates αποτελεί μία από τις καλύτερες μεθόδους άσκησης και για τις εγκύους;
Ναι, βέβαια! Και αυτό γιατί όπως είπαμε είναι μια μέθοδος άσκησης που βοηθά κάποιον να καταλάβει καλύτερα τι συμβαίνει στο σώμα του, αλλά και επειδή όλες τις ασκήσεις τις εκτελεί κάποιος με απόλυτη ακρίβεια και έλεγχο.
Το Natural Health aid συνεργάζεται με δύο κοπέλες οι οποίες είναι απόφοιτες του ΤΕΦΑΑ και πέρα από τις γενικές γνώσεις που έχουν στο Pilates, έχουν εξειδικευτεί στο Pilates για εγκύους και έχουν μεγάλη εμπειρία σε αυτόν τον τομέα.
Η άσκηση στην εγκυμοσύνη δεν είναι απλή υπόθεση, δεν θέλει κάποιος να ρισκάρει και να κάνει πράγματα που μπορεί να τον βλάψουν αλλά και από την άλλη δεν πρέπει να μην κάνει καθόλου άσκηση γιατί η εγκυμοσύνη δεν είναι αρρώστια.
Σαφέστατα σε αυτό υπάρχουν και εξαιρέσεις. Σε κάποιες περιπτώσεις με εντολή του ιατρού η έγκυος δεν θα πρέπει να κάνει όχι μόνο άσκηση αλλά και καμία απολύτως δραστηριότητα, για την ασφάλεια του βρέφους.
Σε όλες τις άλλες περιπτώσεις το Pilates για εγκύους ενδείκνυται και αποτελεί πολύ αποτελεσματική και ευχάριστη άσκηση για αυτήν την τόσο όμορφη αλλά και δύσκολη περίοδο μίας γυναίκας.
Για να κάνει Pilates κάποια έγκυος θα πρέπει να έχει εμπειρία σε αυτήν την μέθοδο και πριν από την εγκυμοσύνη της;
Είναι πολύ καλό πριν από την εγκυμοσύνη η γυναίκα να είναι σε καλή φυσική κατάσταση, γιατί κάθε εγκυμοσύνη είναι μία πρόκληση για το σώμα!
Άρα, αν δεν είχε εντάξει την άσκηση στην ζωή της ανεξάρτητα από την εγκυμοσύνη, καλό θα ήταν να το έκανε μερικούς μήνες πριν την εγκυμοσύνη στην περίπτωση που μιλάμε για προγραμματισμένη εγκυμοσύνη.
Ειδάλλως, μπορεί να ξεκινήσει το Pilates κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης ακόμη και αν δεν είχε προηγούμενη εμπειρία σε αυτήν την μέθοδο άσκησης.
Σε αυτήν την περίπτωση όμως χρειάζεται ακόμη μεγαλύτερη προσοχή, τόσο κατά την αρχική αξιολόγηση για τις εξατομικευμένες ανάγκες τις εγκύου όσο και κατά την διάρκεια των μαθημάτων.
Δηλαδή κάθε έγκυος χρειάζεται να ακολουθεί διαφορετικό πρόγραμμα Pilates;
Όχι απαραίτητα. Υπάρχουν κάποιες οδηγίες που πρέπει να ακολουθούνται κατά την διάρκεια της άσκησης ανάλογα με την περίοδο της εγκυμοσύνης και αυτά είναι κοινά σε όλες τις εγκύους.
Όμως, κάθε άνθρωπος είναι διαφορετικός, και κάθε έγκυος είναι διαφορετική και πολλές φορές υπάρχουν εξατομικευμένες ανάγκες.
Για παράδειγμα, ο σωματότυπος της κάθε εγκύου είναι διαφορετικός, πολλές φορές υπάρχουν μεγάλες διαφορές στο βάρος που παίρνει κάθε κοπέλα κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης, η φυσική τους κατάσταση μπορεί να διαφέρει κατά πολύ και φυσικά μεγάλο ρόλο παίζει η εξέλιξη της εγκυμοσύνης σε κάθε περίπτωση.
Όλα αυτά είναι στοιχεία που πρέπει να ληφθούν υπόψιν κατά την διάρκεια των ασκήσεων και να αναθεωρούνται συνεχώς.
Στο Natural Health aid δεν έχουμε δέκα, είκοσι προγράμματα άσκησης τα οποία εναλλάσσουμε ανά διαστήματα.
Το κάθε μάθημα είναι ξεχωριστό! Υπάρχει ένα γενικό πλάνο στο μυαλό μας, κάποιοι γενικοί στόχοι που έχουμε βάλει, αλλά αυτό το αναπροσαρμόζουμε βάσει των αναγκών που έχουν οι ασκούμενοι μας εκείνη την περίοδο ή εκείνη την ημέρα.
Και αυτό δεν συμβαίνει μόνο για τα τμήματα των εγκύων αλλά για όλα τα τμήματα του Pilates.
Μία έγκυος λοιπόν επιβάλλεται να κάνει ιδιαίτερο μάθημα Pilates ή μπορεί να ασκείται και σε ομαδικό τμήμα;
Βεβαίως και μπορεί κάποια έγκυος να κάνει Pilates σε ομαδικό τμήμα, αρκεί το τμήμα να είναι ολιγομελές και να συμπεριλαμβάνει εγκύους με παρόμοιες ανάγκες.
Σε εξειδικευμένες περιπτώσεις προτείνεται το ιδιαίτερο μάθημα.
[biginfobox textcolor=”#ffffff” title=”Natural Health Aid – Οστεοπαθητική – Φυσικοθεραπεία – Pilates, Χανιά” href=”https://www.aera.gr/item/natural-health-aid-chania/” button_title=”Διαβάσετε περισσότερα… “]Το Natural Health Aid είναι ένας χώρος, στον οποίο όπως δηλώνει και το όνομά του, εφαρμόζονται φυσικές θεραπευτικές μέθοδοι που στόχο έχουν να βοηθήσουν εξατομικευμένα τον οποιοδήποτε να βελτιώσει το επίπεδο της υγείας του.[/biginfobox]
Ιωάννης Ι. Γουβεράκης, DO, PT, MSc