Αρμονικά ενταγμένο και συνδεδεμένο με την Τοπική Κοινωνία τόσο της πρώην επαρχίας Κισσάμου, όσο και της πρώην επαρχίας Σελίνου είναι το Αννουσάκειο Θεραπευτήριο της Ιεράς Μητρόπολης Κισσάμου και Σελίνου, του οποίου βασικός στόχος είναι να βοηθήσει τους ηλικιωμένους να παραμείνουν ευτυχισμένοι ή να βρουν την ευτυχία, καλύπτοντας τις ανάγκες τους.
Το Αννουσάκειο Ίδρυμα ξεκίνησε να λειτουργεί το 1970 ως στέγη γηρατειών, έπειτα από πρωτοβουλία του τέως Μητροπολίτη Κισσάμου και Σελίνου κ.κ. Ειρηναίου. Διαδραματίζοντας ένα κοινωνικό ρόλο που συνεχώς διευρύνεται, από το 1995 και μετά, ως σύγχρονο Κέντρο Περίθαλψης, οργανώνει ένα δίκτυο εξειδικευμένων υπηρεσιών Υγείας. Φέτος μάλιστα εγκαινιάσθηκε από τον υπουργό Υγείας Δημήτρη Αβραμόπουλο ένας όροφος δέκα αυτόνομων και πλήρως εξοπλισμένων διαμερισμάτων, όπου διαβιούν ηλικιωμένα ανδρόγυνα ή μέλη της ίδιας οικογένειας ή του ίδιου κοινωνικού περιβάλλοντος.
Σημερινός πρόεδρος του Ιδρύματος είναι ο Μητροπολίτης Κισσάμου και Σελίνου κ.κ. Αμφιλόχιος, που αφουγκραζόμενος τις συνεχώς μεταβαλλόμενες κοινωνικές ανάγκες, οραματίζεται τη διεύρυνση του ρόλου του Ιδρύματος, με απτά δείγματα εκσυγχρονισμού και προόδου.
Όπως τόνισε ο ίδιος στο «ν.Κ.», το Ίδρυμα διοικείται από ένα 7μελές Δ.Σ., στο οποίο πρόεδρος είναι ο εκάστοτε Μητροπολίτης Κισσάμου και Σελίνου και μέλη του θεσμικού παράγοντες της Κισσάμου.
Είναι γεγονός ότι η εποχή μας χαρακτηρίζεται από δυο στοιχεία. Το ένα είναι η μοναξιά και το άλλο η απομόνωση και η αποξένωση των ανθρώπων στις επαρχίες μας, που οι άνθρωποι ζουν κατά κανόνα, σ’ ένα μεγάλο βαθμό, μόνοι και εγκαταλελειμμένοι στα χωριά και που η οικογένειά τους έχει μετοικήσει σε πόλεις, εντός και εκτός Κρήτης σε πολλές περιπτώσεις.
Αποτέλεσμα είναι οι ηλικιωμένοι άνθρωποι να βρίσκονται μόνοι τους ν’ αντιμετωπίσουν την περίοδο των γηρατειών τους και συνειδητοποιώντας αυτή την πραγματικότητα ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης κ.κ. Ειρηναίος πριν από αρκετές δεκαετίες φρόντισε να δημιουργήσει τον πρώτο πυρήνα του Ιδρύματος, μέσα από μια δωρεά του μακαριστού Αννουσάκη, οποίος βοήθησε μ’ ένα χρηματικό ποσό να στηθούν οι πρώτες δομές και την πρώτη πτέρυγα φιλοξενίας ανθρώπων της Γ΄ Ηλικίας τη δεκαετία του 1970.
Οι άνθρωποι αυτοί είχαν ανάγκη από στέγη και δεν μπορούσαν από μόνοι τους ν’ αυτοεξυπηρετηθούν.
Σύμφωνα με τον ίδιο, «το Ίδρυμα στη συνέχεια άρχισε να ανδρώνεται ακόμα περισσότερο και να δημιουργούνται νέες βάσεις και νέες δομές (δημιουργήθηκε νέα πτέρυγα), ενώ ακολούθως το Ίδρυμα άρχισε ν’ αναπτύσσεται στον τομέα της Πρόνοιας με τα δυο προγράμματα «Κατ’ οίκον βοήθειας» στις π. επαρχίες Κισσάμου και Σελίνου.
Τα δυο αυτά προγράμματα είναι πλήρως στελεχωμένα με προσωπικό και βασίζονται στις ανάγκες που έχουν βγει μέσα από μια έρευνα και στις δύο π. επαρχίες και καλύπτουν όλες τις ανάγκες που υπάρχουν.
Όμως δυστυχώς, παρά τον τεράστιο ρόλο που επιτελούν, και τα δυο αυτά προγράμματα είναι εκτός της Κρατικής Επιχορήγησης, σε αντίθεση με τ’ ανάλογα προγράμματα των δήμων παρά τις δικές μας προσπάθειες, παρ’ όλα αυτά το Ίδρυμα, συναισθανόμενο την ευθύνη της αποστολής του συνεχίζει να τα λειτουργεί. Ακόμα φροντίσαμε να καλύψουμε και τις δυο πρώην επαρχίες Κισσάμου και Σελίνου, δημιουργώντας τέσσερα Φυσικοθεραπευτήρια, που το ένα λειτουργεί μέσα στο Ίδρυμα, το άλλο στις Βουκολιές, το τρίτο στην Κάνδανο και το τέταρτο στην Παλαιόχωρα.
Θεωρούμε λοιπόν ότι το Ίδρυμα προσφέρει πολύτιμες υπηρεσίες στον τομέα της Πρωτοβάθμιας Υγείας, κυρίως σε ανθρώπους, που είναι απομακρυσμένοι από τ’ αστικά Κέντρα και για τους οποίους η πρόσβασή τους σ’ αυτά είναι δύσκολη και τα έξοδα για παράδειγμα για μια Φυσικοθεραπεία είναι δυσβάστακτα σε πολλές περιπτώσεις».
Σημειώνεται πως τα Φυσικοθεραπευτήρια αυτά εξυπηρετούν γύρω στα 1.500 περιστατικά σ’ ετήσια βάση, ενώ η επίσκεψη σ’ αυτές τις δομές γίνεται μ’ ένα συμβολικό ποσό και πολλές φορές χωρίς καθόλου χρήματα από την πλευρά του ασθενούς, γιατί είναι αρκετές περιπτώσεις ασθενών, οι οποίοι δεν έχουν τη δυνατότητα να καταβάλλουν ούτε το συμβολικό ποσό, που είναι απαραίτητο. Στο Ίδρυμα εξάλλου φιλοξενούνται αυτή τη στιγμή στον τομέα της Κλειστής Περίθαλψης 70 άνδρες και γυναίκες ηλικιωμένοι, στους οποίους παρέχεται ιατρική παρακολούθηση, νοσηλευτική φροντίδα, πρόγραμμα φυσικοθεραπείας και εργασιοθεραπείας, ψυχολογική υποστήριξη και κοινωνικές δράσεις.
Στον τομέα της Ανοιχτής Περίθαλψης λειτουργούν πέρα από τα δυο προγράμματα «Βοήθεια στο σπίτι», που συνολικά φροντίζουν 350 οικογένειες στη Κίσσαμο και στο Σέλινο, και τα 4 Φυσικοθεραπευτήρια, και γυμναστήριο για τη διατήρηση μιας καλής φυσικής κατάστασης, σάουνα και υδρομασάζ.
Ακόμα στο Ίδρυμα λειτουργεί από φέτος η Γραμμή τηλεφωνικής Συμπαράστασης Ηλικιωμένων, που δημιουργήθηκε για να καλύψει την ολοένα αυξανόμενη ανάγκη για επικοινωνία όσων νοιώθουν μοναξιά, όσων δεν έχουν κάποιο να μιλήσουν και να συμβουλευθούν και όσων δεν έχουν κάποιον να τους ακούσει. Η γραμμή παρέχει ένα ενισχυτικό και υποστηρικτικό περιβάλλον κατανόησης, ευσυναίσθησης και αποδοχής, δείχνοντας σεβασμό στη μοναδικότητα της προσωπικότητας.
Όπως ισχυρίζεται ο Μητροπολίτης Κισσάμου και Σελίνου κ.κ. Αμφιλόχιος, «η συγκεκριμένη μη κερδοσκοπική γραμμή τηλεφωνικής συμπαράστασης λειτουργεί από εξειδικευμένη Ψυχολόγο και θεωρούμε ότι καλύπτει στο σύνολό τους και τις δυο π. επαρχίες από την άποψη της Πρόνοιας για την Τρίτη Ηλικία.
Βεβαίως είναι χρέος της Εκκλησίας να φροντίζει και να μεριμνά για τους ανήμπορους ανθρώπους, αλλά παράλληλα είναι και χρέος της Πολιτείας να στηρίζει και να ενισχύει τέτοιες προσπάθειες. Και στο θέμα αυτό εκφράζουμε την αγωνία μας, για να μην πούμε το παράπονό μας, γιατί η Πολιτεία θα έπρεπε να σκύψει με περισσότερη ευαισθησία και φροντίδα και στα προγράμματα «Κατ’ οίκον βοήθεια», τα οποία δεν κατανοούμε γιατί δεν εντάσσονται στις επιχορηγήσεις της Πολιτείας, όπως συμβαίνει με αυτά των δήμων. Όμως και στη συνολικότερη λειτουργία του Ιδρύματος δεν έχουμε την αναμενόμενη στήριξη από το υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και μεμονωμένα κατά περιόδους, έχουμε κάποιες σημαντικές χορηγίες, οι οποίες όμως δεν είναι αυτές που θα μπορούσαν να στηρίξουν το Ίδρυμα. Σημειώνεται ότι έχουμε και 53 εργαζόμενους, οι οποίοι είναι οικογενειάρχες και πρέπει να έχουν το μισθό τους και ό,τι προβλέπει η Εργατική νομοθεσία. Σήμερα σε πολλές περιπτώσεις τα οικονομικά προβλήματα του Ιδρύματος είναι δυσβάστακτα και δεν είναι λίγες οι φορές που βρισκόμαστε σε οριακό σημείο, αλλά με την βοήθεια του θεού και με την αγάπη δωρητών, που στηρίζουν το Ίδρυμα, πορευόμαστε έχοντας αισιοδοξία για το μέλλον».
Ο διευθυντής του Αννουσάκειου πατήρ Αντώνιος Αρετάκης επεσήμανε απ’ την πλευρά του πως «το 1967 ολοκληρώθηκε η πρώτη πτέρυγα των γυναικών, στην οποία φιλοξενήθηκαν 20 γυναίκες ηλικιωμένες τρόφιμοι από τις επαρχίες Κισσάμου και Σελίνου. Τότε ο μακαρίτης Γιώργος Αννουσάκης, έκανε τη δωρεά του οικοπέδου και εκεί κτίσθηκε η πρώτη πτέρυγα. Το 1990 ξεκίνησε η ανέγερση της πτέρυγας των ανδρών από χρηματοδότηση του ΠΕΠ Κρήτης, η οποία ολοκληρώθηκε το 1995. Το 1995 εξάλλου ξεκίνησε η υλοποίηση του προγράμματος «Βοήθεια στο σπίτι» της επαρχίας Κισσάμου, το 1997 άρχισε το αντίστοιχο πρόγραμμα στην επαρχία Σελίνου και από κει και πέρα υπάρχει μια ανοδική πορεία του Ιδρύματος, με τα Φυσικοθεραπευτήρια και τις άλλες δομές στο εσωτερικό του. Το Ίδρυμα αυτή τη στιγμή στο Καστέλι προσφέρει ιατρική παρακολούθηση και πλήρη κάλυψη σε σίτιση και σε πολλές περιπτώσεις και σε ένδυση».
Ο ίδιος ανέφερε ότι «υπάρχει η ανάγκη πολλές φορές για εξειδικευμένες εξετάσεις στο νοσοκομείο, ενώ 2-3 άτομα πηγαίνουν κάθε εβδομάδα στο νοσοκομείο Χανίων για αιμοκάθαρση και πληρώνουμε τρεις φορές την εβδομάδα το ταξί, για να πηγαίνουν και να έρχονται στο νοσοκομείο. Η νέα πτέρυγα της αυτόνομης διαβίωσης θα εξυπηρετήσει 20 άτομα στα 10 διαμερίσματα που υπάρχουν. Για το σκοπό αυτό λειτουργούν δέκα διαμερίσματα. Πρόκειται για μια σύγχρονη μορφή περίθαλψης σ’ ένα ανεξάρτητο μα και προστατευμένο χώρο, με βοηθητικά μέσα, που υποστηρίζουν αποτελεσματικά τις ιδιαίτερες καθημερινές ανάγκες».
Τέλος ισχυρίσθηκε πως «το Αννουσάκειο έχει μπει μέσα στην Κοινωνία, παρ’ όλο που η Κοινωνία το έχει σε κάποια απόσταση, γιατί μέχρι τώρα είχαμε τον τίτλο του γηροκομείου και αυτή η λέξη φόβιζε. Κάνουμε προσπάθειες για να μπούμε μέσα στην Κοινωνία με διάφορα προγράμματα.
Έχουμε ξεκινήσει ένα πρόγραμμα επισκέψεων σχολικών τάξεων στο Ίδρυμα και μέσα από διάφορες εκδηλώσεις διαπιστώνουμε ότι η Κοινωνία έχει αρχίσει ν’ αγκαλιάζει το Ίδρυμα».
Όπως σημείωσε, «εδώ και ορισμένους μήνες έχει γίνει μια Ομάδα Εθελοντών, η οποία βοηθάει το Ίδρυμα.
Στους «φίλους του Αννουσάκειου Ιδρύματος», εγγράφονται συνεχώς μέλη και στόχος του είναι η οικονομική ενίσχυση του Ιδρύματος».
Ο σύλλογος «Φίλοι του Αννουσάκειου Ιδρύματος» λειτουργεί ως φιλανθρωπικός οργανισμός, με νομική υπόσταση, με στόχο τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης των περιθαλπομένων εντός του Ιδρύματος.
Στο μεταξύ, το Αννουσάκειο έχει ανοίξει διόδους επικοινωνίας με ομόλογους φορείς από το 1998, με χώρες όπως η Νορβηγία, η Σουηδία, το Βέλγιο, η Γερμανία και η Κύπρος για την ανταλλαγή απόψεων και τεχνογνωσίας.
Οι διακρατικές αυτές συνεργασίες δίνουν τη δυνατότητα αποκόμισης εργασιακής εμπειρίας, η οποία είναι εναρμονισμένη με την κουλτούρα κάθε χώρας, αποφέροντας οφέλη και στις δυο πλευρές.
Μ.Π.
