Τελικά, το σπέρμα δεν αποτελεί μόνο το «όχημα» μεταφοράς των σπερματοζωαρίων. Παίζει καθοριστικό ρόλο και στην ωορρηξία – και πιθανώς στη γονιμότητα των γυναικών – επηρεάζοντας απ’ ευθείας τον εγκέφαλό τους, σύμφωνα με μία νέα έρευνα.
Διεθνής ομάδα επιστημόνων ανακάλυψε ότι μία πρωτεΐνη του σπερματικού υγρού δρα ως ορμονικό μήνυμα για τον γυναικείο εγκέφαλο, ωθώντας τον να διεγείρει την παραγωγή των ορμονών που δίνουν εντολή στις ωοθήκες να απελευθερώσουν ένα ωάριο.
Η πρωτεΐνη αυτή υπάρχει στο σπέρμα πλήθους θηλαστικών – από τα λάμα μέχρι τα κουνέλια και τους ανθρώπους – γεγονός που υποδηλώνει ότι παίζει σημαντικό ρόλο στην αναπαραγωγή όλων των θηλαστικών.
Το σπερματικό υγρό περιέχει εκκρίσεις από διάφορες δομές του ανδρικού αναπαραγωγικού συστήματος (κυρίως από τον προστάτη και τις σπερματοδόχες κύστεις) και ουσιαστικά είναι το υγρό μέσα στο οποίο κολυμπούν τα σπερματοζωάρια.
«Από τα αποτελέσματα της έρευνάς μας ξέρουμε πλέον ότι τα δευτερεύοντα αναπαραγωγικά όργανα των αρρένων θηλαστικών παράγουν μεγάλες ποσότητες μιας πρωτεΐνης, η οποία ασκεί ευθεία επίδραση στα θήλεα», δήλωσε ο επικεφαλής ερευνητής δρ Γκρεγκ Άνταμς, καθηγητής Κτηνιατρικών Βιοϊατρικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο του Σασκατσεβάν, στον Καναδά.
Η πρωτεΐνη αυτή, που ονομάστηκε παράγων πρόκλησης ωορρηξίας (ovulation-inducing factor – OIF), δρα μέσω του υποθαλάμου του γυναικείου εγκεφάλου.
Ο υποθάλαμος είναι μία δομή του εγκεφάλου, που ενώνει το κεντρικό νευρικό σύστημα με το ενδοκρινικό (ή ορμονικό) σύστημα, μέσω μιας άλλης δομής του εγκεφάλου που λέγεται υπόφυση.
«Η γνώση ότι μία ουσία στο σπέρμα των θηλαστικών ασκεί απ’ ευθείας επίδραση στον εγκέφαλο των θηλέων, είναι εντελώς νέα», πρόσθεσε ο δρ Άνταμς.
Οι επιστήμονες ανακάλυψαν επίσης ότι το ίδιο μόριο ρυθμίζει την ανάπτυξη, διατήρηση και επιβίωση των νευρικών κυττάρων.
Η όλη έρευνα, που δημοσιεύεται στο τρέχων τεύχος της επιθεώρησης «PNAS», πραγματοποιήθηκε σε λάμα και βοοειδή.
Η επιλογή των ζώων δεν ήταν τυχαία. Τα λάμα ανήκουν στα θηλαστικά που έχουν «προκλητή ωορρηξία», δηλαδή αυτή επιτυγχάνεται μόνο όταν συμβεί εκσπερμάτωση. Τα βοοειδή, αντιθέτως, όπως και οι άνθρωποι, έχουν «αυτόματη ωορρηξία», δηλαδή η απελευθέρωση του ωαρίου καθορίζεται από την συστηματική ορμονική παραγωγή.
Χρησιμοποιώντας διάφορες τεχνικές, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η πρωτεΐνη OIF υπήρχε στο σπέρμα και των δύο ζωικών ειδών. Η διαφορά ήταν πως η έγχυση της πρωτεΐνης στα λάμα προκαλούσε αμέσως ωορρηξία, ενώ στα βοοειδή όχι.
Στα βοοειδή, όμως, η γονιμότητα επηρεαζόταν με άλλους τρόπους: η πρωτεΐνη επηρέαζε τον χρόνο ωρίμανσης των ωοθυλακίων (είναι οι «σάκοι» των ωοθηκών μέσα στους οποίους βρίσκονται τα ωάρια, μέχρι να έρθει η ώρα να απελευθερωθούν) και ευνοούσε την ανάπτυξη μιας παροδικής ενδοκρινικής δομής η οποία είναι απαραίτητη για τη διατήρηση της εγκυμοσύνης.
Οι ερευνητές συνεχίζουν τις έρευνές τους για να διαπιστώσουν πως ακριβώς επηρεάζει η πρωτεΐνη OΙF την γονιμότητα των ανθρώπων (μπορεί, λ.χ., οι άντρες με υψηλά επίπεδα της πρωτεΐνης αυτής να είναι πιο γόνιμοι ή να υπάρχουν γυναίκες πιο δεκτικές στις επιδράσεις της απ’ ό,τι άλλες ή ακόμα και το συχνό σεξ να αποτελεί προαπαιτούμενο γονιμότητας).
