Η Κρήτη έχει χαρακτηριστεί περίπου η “Μέκκα των ναρκωτικών” της Ελλάδας και παρότι αυτή η προσέγγιση είναι υπεραπλουστευτική και μάλλον ανακριβής, γεγονός παραμένει ότι το νησί αντιμετωπίζει τεράστιο πρόβλημα ναρκωτικών.
Επιχειρήσαμε να προσεγγίσουμε σφαιρικά το φαινόμενο, και οι αποκαλύψεις που προέκυψαν από τη δημοσιογραφική έρευνα δεν μπορούν παρά να προκαλούν ανησυχία: τα “παραδοσιακά” σκληρά ναρκωτικά, όπως η ηρωίνη, συνεχίζουν να “κάνουν θραύση” στο νησί και να σκλαβώνουν εκατοντάδες νέους – και όχι μόνο – κάθε χρόνο στα δεσμά τους, ωστόσο έχουν κάνει την εμφάνισή τους και νέες, ιδιαιτέρως τοξικές και επικίνδυνες ουσίες, όπως η διαβόητη μεθαμφεταμίνη και το special Κ!
Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Η δημοσιογραφική έρευνα της “Ν.Κ.” επικεντρώθηκε στο ζήτημα από τρεις πλευρές: από την πλευρά των διωκτικών Αρχών, από την πλευρά της επιστήμης, καθώς και από την πλευρά των ίδιων των χρηστών.
Τα ευρήματα της έρευνας πολλά και σημαντικά: Πληροφορηθήκαμε για το ποια περιοχή της Κρήτης είναι “πρωταθλήτρια” στην παραγωγή κάνναβης, για τα ναρκωτικά που είναι πιο δημοφιλή ανάμεσα στους Κρητικούς, για τα νέα ναρκωτικά που κυκλοφορούν στις πιάτσες του νησιού, για την πυραμίδα της διακίνησης και τους αδίστακτους νόμους της ιδιότυπης αγοράς των ναρκωτικών, αλλά και για τους λόγους για τους οποίους οι Κρητικοί στρέφονται στα ναρκωτικά…
Χασίς, κοκαΐνη και ηρωίνη
Όπως ανέφερε στη “Νέα Κρήτη” υψηλόβαθμο στέλεχος της τοπικής ΕΛ.ΑΣ., τα ναρκωτικά τα οποία προτιμούν οι Κρητικοί είναι τρία: Η κάνναβη και η ηρωίνη, και δευτερευόντως η κοκαΐνη.
«Με βάση τις συλλήψεις και τις κατασχέσεις της Αστυνομίας, συμπεραίνεται εύκολα ότι οι Κρητικοί προτιμούν το χασίς και την ηρωίνη», μας λέει ο αξιωματούχος. «Υπάρχει φυσικά και η κοκαΐνη, η οποία ωστόσο τα τελευταία δύο με τρία χρόνια ακολουθεί πτωτική πορεία, καθώς πρόκειται για ένα πολύ ακριβό ναρκωτικό. Θεωρείται “καλό” ναρκωτικό και δεν είναι τυχαίο ότι χαρακτηρίζεται ως το ναρκωτικό των πλουσίων».
Όπως μας πληροφορεί η πηγή μας, τις τελευταίες δεκαετίες, πριν το ξέσπασμα της κρίσης, η ραγδαία αύξηση του εισοδήματος σε μεγάλο μέρος του πληθυσμού της Κρήτης (και συγκεκριμένα σε όσους απασχολούνταν στον αγροτικό και τουριστικό τομέα) είχε ως αποτέλεσμα το σχηματισμό μιας διακριτής τάξης νεόπλουτων, οι οποίοι δεν έκρυβαν την αδυναμία τους στην κοκαΐνη.
Τα νέα ναρκωτικά
Στο μεταξύ, η οικονομική κρίση φέρνει τους ανθρώπους πιο κοντά σε νέα, άγνωστα μέχρι πρότινος σε τοπικό επίπεδο ναρκωτικά. Σύμφωνα με τον αξιωματούχο της ΕΛ.ΑΣ., προσφάτως έκαναν την εμφάνισή τους στην Κρήτη ναρκωτικά τα οποία κάνουν θραύση εδώ και χρόνια στην Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική. Τέτοιες ουσίες είναι η μεθαμφεταμίνη (crystal meth) και η κεταμίνη (special K), οι οποίες είναι πολύ ισχυρές.
Υπενθυμίζεται ότι πριν από μερικές εβδομάδες, η Αστυνομία είχε “διαλύσει” πάρτι που θα λάμβανε χώρα στην παραλιακή του Ηρακλείου, και στο οποίο θα διοχετεύονταν μεγάλες ποσότητες κεταμίνης. Για να καταλάβουμε το τι εστί κεταμίνη, αναφέρουμε απλά ότι η εν λόγω ουσία χρησιμοποιείται για να ντοπάρονται τα άλογα.
Ο ρόλος της τεχνολογίας – νέες μέθοδοι
Η τεχνολογία αναπτύσσεται ραγδαία. Την ανάπτυξη αυτή της τεχνολογίας εκμεταλλεύονται από τη μια οι διωκτικές Αρχές και από την άλλη οι καλλιεργητές. Για παράδειγμα, μέχρι πριν λίγα χρόνια, στην Κρήτη η κάνναβη καλλιεργούνταν σχεδόν αποκλειστικά σε εξωτερικούς χώρους. Για να γλιτώσουν από την Αστυνομία, οι καλλιεργητές προωθούνταν προς τα πιο ορεινά, δυσπρόσιτα μέρη. Η Αστυνομία κατάφερε πολλά χτυπήματα σε γιγάντιες καλλιέργειες, χρησιμοποιώντας ελικόπτερα. Οι χασισοκαλλιεργητές στράφηκαν λοιπόν σε νέους τρόπους καλλιέργειας. Μια από αυτές είναι η υδροπονία: Τα φυτά αναπτύσσονται στο νερό, στο οποίο γίνονται οι απαραίτητες προσθήκες σε θρεπτικά συστατικά.
Μεταφέροντας, λοιπόν, την καλλιέργεια σε κλειστό χώρο, ο χασισοκαλλιεργητής επωφελείται ποικιλοτρόπως. Από τη μια είναι πολύ πιο δύσκολο να εντοπιστεί από την Αστυνομία και από την άλλη η καλλιέργεια μέσω υδροπονίας συμφέρει λόγω της οικονομίας που γίνεται στο νερό, καθώς απαιτείται μέχρι και 90% λιγότερο νερό από τη συμβατική καλλιέργεια.
Εξάλλου, ο καλλιεργητής εξοικονομεί και χώρο, καθώς τα φυτά μπορούν να συνυπάρχουν σε πολύ κοντινότερη απόσταση μεταξύ τους, απ’ ό,τι σε εξωτερικό χώρο. Κοινώς, ο καλλιεργητής γλιτώνει χώρο και νερό.
Θερινές εισαγωγές
Ειδική μνεία θα πρέπει να γίνει και για τα ναρκωτικά που εισάγονται στην Κρήτη τη θερινή περίοδο, από επισκέπτες του νησιού. Στις τουριστικές περιοχές – και όχι μόνο – τα καλοκαίρια κάνουν την εμφάνισή τους ναρκωτικά, όπως τα χάπια έκστασι. Σύμφωνα με την πηγή μας, κάποια από αυτά είναι καλής ποιότητας, καθώς παράγονται στην Ολλανδία, όπου εδρεύουν τα κορυφαία εργαστήρια παρασκευής ναρκωτικών. Ωστόσο, υπάρχουν και παρόμοια ναρκωτικά που παράγονται σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, και τα οποία, όμως, είναι χαμηλότερης ποιότητας.
Τις τελευταίες δεκαετίες, η Κρήτη αποτελεί ίσως το πιο γνωστό μέρος της Ελλάδας, όπου καλλιεργείται μαζικά η ινδική κάνναβη. Σύμφωνα με τον αξιωματούχο, ο νομός Ρεθύμνου παραμένει – μακράν – στην κορυφή των περιοχών του νησιού που παράγουν χασίς. Μέσα στο 2015, η ΕΛ.ΑΣ. εντόπισε και κατέσχεσε χιλιάδες δενδρύλλια κάνναβης μόνο στο νομό Ρεθύμνου. Η μεγάλη πλειονότητα των φυτών, όπως μας λέει η πηγή μας, εντοπίζεται στην περιοχή του Μυλοποτάμου.
Ελλάδα και Αλβανία
Και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, πάντως, η χώρα μας αποτελεί μαζί με τη γειτονική Αλβανία τις μεγαλύτερες εξαγωγικές δυνάμεις του χασίς, καθώς η εν λόγω ναρκωτική ουσία εξάγεται στην υπόλοιπη Ευρώπη και τα Βαλκάνια από την Ελλάδα και την Αλβανία. Όπως μας λέει, ωστόσο, ο αξιωματούχος της ΕΛ.ΑΣ., την ίδια ώρα, η Ελλάδα εισάγει κάνναβη και από τη γείτονα χώρα, παρά το ότι το αλβανικό χασίς θεωρείται χαμηλότερης ποιότητας από το εγχώριο προϊόν. Έτσι, οι ντόπιοι χασισοπότες “πίνουν” είτε χασίς που καλλιεργείται στην Κρήτη, είτε στην Αλβανία (που είναι και φτηνότερο).
Εντούτοις, τα συνεχή χτυπήματα της Ελληνικής Αστυνομίας στους διακινητές ναρκωτικών στην Κρήτη – αλλά και την υπόλοιπη Ελλάδα – καθώς και οι προσπάθειες των αλβανικών διωκτικών Αρχών να περιορίσουν την καλλιέργεια και εμπορία του χασίς έχουν αυξήσει αισθητά την τιμή της κάνναβης.
Η εισβολή στο Λαζαράτι
Τον Ιούνιο του 2014, η αλβανική αστυνομία εισέβαλε στο περίφημο Λαζαράτι, το επονομαζόμενο και χωριό της κάνναβης, που βρίσκεται στη νότια περιοχή της χώρας. Οι προσπάθειες που ακολούθησαν και συνεχίζονται μέχρι σήμερα από τις διωκτικές Αρχές της γείτονας χώρας δε σημαίνουν από μόνες τους ότι η παραγωγή χασίς στην Αλβανία δεν παραμένει σε υψηλά επίπεδα. Παρ’ όλα αυτά, τα εμπόδια που ορθώνονται τους τελευταίους μήνες στους μεγαλοδιακινητές ναρκωτικών έχουν – μεταξύ άλλων – ως επίπτωση τη ραγδαία αύξηση των τιμών του χασίς.
Οι αδίστακτοι νόμοι της αγοράς και τα καρτέλ
Ειδικότερα, όπως ανέφερε στη “Νέα Κρήτη” στέλεχος της τοπικής ΕΛ.ΑΣ., η τιμή πώλησης ανά γραμμάριο κάνναβης στο νησί μας κυμαίνεται τους τελευταίους μήνες ανάμεσα στα 10 και τα 20 ευρώ. Τα προηγούμενα χρόνια μπορούσες σχετικά εύκολα να βρεις χασίς με λιγότερο από 10 ευρώ το γραμμάριο. Ωστόσο, τα συνεχή “χτυπήματα” της ΕΛ.ΑΣ. στους διακινητές, σε συνδυασμό με τις εξελίξεις στην Αλβανία, έχουν ανεβάσει στα ύψη την τιμή του χασίς.
Η παραπάνω τιμή αφορά φυσικά τον τελικό αποδέκτη του ναρκωτικού, τον απλό δηλαδή χρήστη. Από τη βάση της πυραμίδας μέχρι την κορυφή, το μεγαλέμπορο δηλαδή των ναρκωτικών, μεσολαβούν τουλάχιστον 3 με 4 άτομα. Όσο πιο μεγάλη ποσότητα ναρκωτικών αγοράσει κάποιος, τόσο πιο φτηνά θα το πληρώσει. Το μεγάλο “ψάρι” θα πουλήσει το χασίς με το κιλό, ο επόμενος συνδετικός κρίκος θα το διοχετεύσει πουλώντας το ανά 50 γραμμάρια και ο τρίτος τη τάξει θα το πουλήσει ανά πέντε γραμμάρια. Ο κάθε ένας από αυτούς πουλάει το ναρκωτικό πιο ακριβά απ’ όσο το αγόρασε, για να βγάλει κέρδος.
Στην Κρήτη, η ηρωίνη πωλείται προς 30 με 35 ευρώ το γραμμάριο, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις η τιμή της λευκής σκόνης φτάνει και τα 40 ευρώ ανά γραμμάριο. Την ίδια ώρα, η “βασίλισσα” των ναρκωτικών, η κοκαΐνη, παραμένει στην κορυφή των πιο ακριβών διαδεδομένων ναρκωτικών, καθώς η τιμή πώλησής της κυμαίνεται από 80 έως και 100 ευρώ το γραμμάριο.
Η εμπορία ναρκωτικών αποφέρει τρελά κέρδη. Έτσι, δεν αποτελεί κάτι το αξιοπερίεργο το γεγονός ότι η διακίνηση ναρκωτικών ενέχει σκληρούς ανταγωνισμούς, όπως γίνεται και στην ελεύθερη αγορά. Μόνο που εκτός νομικού πλαισίου, οι καταστάσεις που δημιουργούνται μεταξύ των ανταγωνιστών είναι πολύ πιο σκληρές απ’ ό,τι μπορεί να φανταστεί ένας απλός άνθρωπος.
Σύμφωνα πάντα με την πηγή μας, όπως γίνεται στη Λατινική Αμερική με τα καρτέλ ναρκωτικών και τα ξεκαθαρίσματα λογαριασμών, έτσι και στην Ελλάδα, οι έμποροι αντιμάχονται για τον αποκλεισμό (ή και την εξόντωση των ανταγωνιστών τους) με έπαθλο την απόκτηση όσο το δυνατόν μεγαλύτερου μεριδίου στην “πίτα” της ναρκο-αγοράς.
ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ ΤΣΑΤΣΑΚΗΣ
«Η κατάθλιψη και τα ναρκωτικά έχουν αμφίδρομη σχέση»
Η “Νέα Κρήτη” επικοινώνησε και με το διευθυντή του Εργαστηρίου Τοξικολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης, των Ιατροδικαστικών Επιστημών του ΠΑΓΝΗ και πρόεδρο της ευρωπαϊκής Εταιρείας Τοξικολογίας, Αριστείδη Τσατσάκη.
Γιατί στρέφονται οι άνθρωποι στα ναρκωτικά;
«Το άτομο που οδηγείται στη χρήση ναρκωτικών ουσιών το κάνει επειδή αναζητά κάτι που του λείπει», μας λέει αρχικά ο κ. Τσατσάκης. «Επίσης, σημαντικό ρόλο μπορεί να παίξουν τα ψυχολογικά προβλήματα, όπως είναι η κατάθλιψη. Για παράδειγμα, η κατάθλιψη με τα ναρκωτικά έχουν αμφίδρομη σχέση. Η πρώτη μπορεί να οδηγήσει στα δεύτερα, αλλά και το αντίστροφο. Από εκεί και πέρα, κοινωνικά προβλήματα, όπως είναι η ανεργία, η έλλειψη ενδιαφερόντων και το κακό οικογενειακό περιβάλλον, βοηθούν τα μέγιστα στο να στραφεί κάποιος προς τα ναρκωτικά».
* Δεν υφίσταται, δηλαδή, ο βιολογικός παράγοντας;
«Υπάρχει φυσικά και η παράμετρος του γενετικού κώδικα. Έχουμε, δηλαδή, μελέτες που μαρτυρούν ότι κάποιοι άνθρωποι ρέπουν – λόγω κληρονομικότητας – ευκολότερα από άλλους προς τα ναρκωτικά. Ωστόσο, θεωρώ ότι οι λόγοι είναι κυρίως κοινωνικοί και ψυχολογικοί και λιγότερο γενετικοί».
* Ποιες είναι οι επιπτώσεις της χρήσης ναρκωτικών στον άνθρωπο;
«Ανεξάρτητα από τη ναρκωτική ουσία, οποιοσδήποτε κάνει χρήση κάθε μέρα δεν μπορεί να είναι χρήσιμος στην κοινωνία και να εργαστεί. Η συχνή χρήση, αναπόφευκτα, θα τον οδηγήσει στο θάνατο».
* Για τι ναρκωτικά μιλάτε;
«Για όλα. Συμπεριλαμβανομένου του χασίς, το οποίο κυριαρχεί σε τοπικό επίπεδο. Το χασίς δεν είναι ακίνδυνο, όπως θεωρείται από πολλούς. Η συχνή χρήση, ειδικά ποικιλιών με υψηλά ποσοστά σε δραστική ουσία, μπορεί να αποβεί ιδιαίτερα επικίνδυνη για το χρήστη. Πρόσφατες μελέτες, μάλιστα, δείχνουν ότι η βαριά χρήση ποικιλιών του φυτού, με μεγάλα ποσοστά σε περιεκτικότητα της δραστικής ουσίας της κάνναβης, ενδεχομένως να οδηγήσει και στην εμφάνιση ψυχώσεων. Παρ’ όλα αυτά, παίζει ρόλο και η προδιάθεση. Υπάρχουν άνθρωποι που “πίνουν” κάνναβη ή κοκαΐνη για χρόνια και αντέχουν…».
* Σχολιάστε μας το μέγεθος του προβλήματος με τη χρήση ναρκωτικών στη χώρα μας…
«Ο αριθμός των θανάτων από ναρκωτικές ουσίες φανερώνει ότι σε καμία περίπτωση τα ναρκωτικά δεν αποτελούν το μείζον πρόβλημα της χώρας. Στην Ελλάδα, περισσότεροι άνθρωποι πεθαίνουν από την πείνα, από αυτοκτονίες ή από τροχαία. Θεωρώ, λοιπόν, ότι το πρόβλημα είναι πολύ πιο έντονο σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες».
Πώς αντιμετωπίζεται το πρόβλημα;
«Κάθε χώρα προκρίνει τις δικές της μεθόδους. Γενικά το πρόβλημα λύνεται με την άνοδο του βιοτικού επιπέδου των ανθρώπων… Από εκεί και πέρα, κάθε χώρα έχει τους δικούς της τρόπους. Στην Ελβετία υπάρχουν μέρη όπου διακινούνται ελεύθερα σκληρά ναρκωτικά. Στην Ολλανδία είναι νόμιμο το χασίς. Αυτό δε σημαίνει ότι οι εν λόγω μέθοδοι, εάν εφαρμοστούν – όπως έχουν – στην Ελλάδα, θα έχουν αποτελέσματα».
* Πόσο χρήσιμη είναι η καταστολή των Αρχών;
«Θεωρώ ότι οι βαριές ποινές δε βοηθούν κανέναν. Φυσικά εκεί που υπάρχει έγκλημα, οι Αρχές θα πρέπει να επεμβαίνουν. Δε γίνεται αλλιώς. Φρονώ, δηλαδή, ότι η καταστολή χρειάζεται, αλλά μέχρι ένα σημείο. Δεν πιστεύω, για παράδειγμα, ότι το να στέλνεις ένα νέο άνθρωπο στη φυλακή για πάντα είναι σωστό. Ό,τι και να έκανε».
neakriti.gr
